Tavsiya etamiz
Xalq ta’limi qoshidagi Respublika ta’lim markazi darslarni samarali tashkil etish uchun o’z tavsiyalarini e’lon qildi.
Maktabda shunday fikr bor: agar oʻquvchilar jim oʻtirib, darsni tinglasa, demak hamma narsa joyida. Ammo dars samaradorligi sukunat bilan emas, balki taʼlim natijalarini oʻzlashtirish bilan belgilanadi. Agar dars oxiriga qadar hech kim hech narsani eslab qolmagan boʻlsa, sinfda toʻliq sukunatdan qanday foyda bor? Intizom shunchaki jim oʻtirish emas. Hatto armiyadagi tartib-intizom jimgina boʻysunish bilan bogʻliq. Avvalo, intizom boshqariladigan boʻlishi kerak. Sinfdagi shovqin-suron har doim ham yomon holat emas. Bundan tashqari, hatto sinf boʻylab yugurish ham foydali boʻlishi mumkin.
1. Svetofor qoidasini oʻrnating
Bu qoida sinfdagi tartib-intizom uchun ajoyib gʻoya. Qizil chiroq faqat oʻqituvchi gapirayotgani yoki individual topshiriq bajarilayotganini anglatadi. Sariq rang muloqot va navbat bilan javob berishni bildiradi. (oʻqituvchi ham oʻquvchini toʻxtatishga haqli emas!), yashil chiroq – juftlik yoki ishchi guruh uchun haqiqiy muloqot erkinligidan xabar beradi. Agar bu qoidani oʻqituvchining oʻzi unutib qoʻymasa, 5-6 darsdan soʻng oʻquvchilar uning savollariga bir necha karra tezroq javob berishadi.
2. Yozma rozilik oling
Bolalar bilan qanday ishlash yana-da qulayroq boʻlishi haqida kelishib oling. Qoidalar roʻyxatini tuzing, ularga imzo qoʻydiring va sinfga kiraverishda osib qoʻying. Yodingizda tuting, siz ham qoidalarni buzolmaysiz. Qichqirmaslik yoki haqorat qilmaslikka kelishdingizmi, demak marhamat qilib, bunga boʻysuning. Qoidalarda qoidabuzarlik uchun jazolarni ham yozib qoʻying.
Shu qoidaga amal qilgan bir oʻqituvchi yaxshi tayyorlanmagani uchun oʻsha kuni darsini oʻtmagan. Oʻquvchilari darhol uni oʻrtaga olishgan, chunki hamma uy vazifalarini bajarishgan edida. Keyin esa 40 daqiqani zavq bilan oʻtkazishgan.
3. Turli formatlardan foydalaning
Uy vazifasi matnni yodlashga aylantirilmasligi kerak. Uyga vazifa berayotganda oʻquvchilar savollaringizga roliklar, Internet, matn va rasmlardan javob izlashlariga imkon bering. Dars shakllarini navbati bilan almashtirishga harakat qiling: bahs, davra suhbati, munozaralar, moʻjizalar maydoni, konspekt, aralash taʼlim – Internetda bular haqda koʻplab maʼlumotlarni topishingiz mumkin.
Nazorat ishi oʻrniga vazifalar va javoblar yozilgan kartochkalarni tayyorlang. Bajarganlik uchun ball yoziladi. Javoblardan foydalanganlik uchun bal olib tashlanadi. “Besh” uchun maʼlum miqdordagi ball toʻplash kerak boʻladi.