Zahiriddin Muhammad Bobur eng sara Ruboiylari — Ushbu Ruboiylarda Boburning hayot haqidagi teran mushohadalari, ichki kechinmalari, ibratli xulosalari va pand-nasihatlari ifodalanadi. Ushbu to’plamdan o’zbek mumtoz adabiyotining eng sara ruboiylari o’rin olgan.
Har kimki vafo qilsa vafo topgusidur,
Har kimki jafo qilsa jafo topgusidur,
Yahshi kishi yomonlig’ ko’rmagay hargiz,
Ha kimki yomon bo’lsa jazo topgusidur!
Jondin seni ko’p sevarmen, ey umri aziz,
Sondin seni ko’p sevarmen, ey umri aziz,
Har neniki sevmak andin ortiq bo’lmaz,
Andin seni ko’p sevarmen, ey umri aziz.
Sen gulsenu men haqir bulbuldirmen,
Sen shu’lasen,ul shu’lag’a men kuldirmen.
Nisbat yo’qdur,deb ijtinob aylamakim,
Shohmen elga,vale senga quldurmen.
Tuz oh, Zahiriddin Muhammad Bobur,
Yuz oh, Zahiriddin Muhammad Bobur,
Sarrishtai ayshdin ko’ngulni zinhor
Uz oh, Zahiriddin Muhammad Bobur.
Ahbob, yig’ilmoqni farog’at tutungiz,
Jamiyatingiz borini davlat tutungiz.
Chun gardishi charx bu durur, tengri uchun,
Bir — birini necha kuni g’animat tutungiz.
Yod etmas emish kishini g’urbatda kishi,
Shod etmas emish ko’ngulni mehnatda kishi.
Ko’nglim bu g’ariblikda shod o’lmadi, oh,
G’urbatda sevinmas emish, albatta, kishi.
Taqdir yuki boshimga balolig’ bo’ldi,
Har neniki ayladim hatolig’ bo’ldi,
Oz yurtni qo’yib Hind sori yuzlandim,
Yo Rab netayin, bu ne yuz qarolig’ bo’ldi.
Jono, bitigingki, bo‘ldi marqum manga,
Mehnat bila g‘amni qildi ma’dum manga.
Ko‘rgach ani garchi shod behad bo‘ldum,
Mazmuni, vale, bo‘lmadi ma’lum manga.
Ne ishratu aysh uchun mayi nob manga,
Ne toat uchun go‘shai mehrob manga,
Ne fisq qilurg‘a bordur asbob manga,
Ne zohid o‘lurg‘a toqatu tob manga.
To bo‘lg‘ali dildor o‘shal oy manga,
Holimni bilib, qilmadi parvoy manga.
Men asru harobu yor ko‘p mustag‘niy,
Ey voy manga, voy manga, voy manga!
Xush ulki, ko‘zum tushti sening ko‘zushta,
Bevosita holimni desam o‘zungga,
Bermay so‘zuma javob achig‘lanasen,
Qilding meni muhtoj chuchuk so‘zungga.
Asru ko‘p emish jur’atu ximmat sizga,
Ro‘ziy qilg‘ay Xudoy nusrat sizga.
Mardonalig‘ingizni bori el bildi,
Rahmat sizga, hazor rahmat sizga!
To qildi meni firoq aro yod Habib,
Mahjur ko’ngulni ayladi shod Habib,
Gar vasli muyassar o’lmasa, netay, ey Bobur,
Faryod Habibu ohu faryod Habib!
Ey qomatu sarvu lablari obi hayot,
Budur tilagimki, — yetkamen vaslingga bot!
Hajringda manga ne sabr qoldi, ne sabot,
E kel bu sorig’a yo meni o’zungga qot!
Bu qoziyu fosiqqi, yubordim sanga bot,
Sen dog’i uzatqil botu ham badarqa qot!
Gar xotiring istasa yiborgil savg’ot:
Ma’junu sharobu obi noranju nabot.
Keldi Ramazonu men taqi bodaparast,
Iyd o’ldiyu zikri may qilurmen payvast,
Ne ro’zayu ne namoz yillar, oylar;
Tun — kun mayu ma’jun bila devonayu mast.
Zahiriddin Muhammad Bobur Tuyuqlari
Vasldin so‘z derga yo‘q yoro manga,
Hajr aro rahm aylagil, yoro, manga.
O‘qung etti ko‘p yamon yoro manga,
Marhami lutfung bila yoro manga.
Qadimni firoq mehnati yo qildi,
Ko‘nglum g’am-u anduh o‘tig’a yoqildi.
Holimni sabog’a aytib erdim, ey gul,
Bilmon, sanga sharh qilmadi, yo qildi.
Manba https://tafakkur.net/vasldin-soz-derga-yoq-yoro-manga/zahiriddin-muhammad-bobur.uz
Zahiriddin Muhammad Bobur hayoti va ijodi haqida batafsil ma’lumotlar.
